Gedurende de middag werd in drie rondes met in totaal 12 masterclasses nader ingegaan op de ontwikkelingen in de praktijk. In onderstaande samenvatting zijn linkjes opgenomen naar de verschillende speeches en presentaties. Daarnaast vindt u hierbij ook een foto impressie van de conferentie.

Een goed functionerend openbaar bestuur en een goed functionerende ambtelijke dienst zorgen voor draagvlak voor de democratie, vormen de basis voor een duurzaam economische groei en dragen bij aan vertrouwen in de overheid. Kernwaarden daarvoor zijn (1) resultaatgerichtheid: effectiviteit, efficiëntie (2) behoorlijkheid: integriteit, rechtmatigheid, gelijkheid, verantwoordelijkheid en (3) responsiviteit: openheid, legitimiteit, verantwoording en participatie. De veranderingen in de samenleving vragen daarbij om handelingssnelheid en aanpassingsvermogen. Wat betekent dit voor het contact tussen overheid en burger? Voldoet de Algemene wet bestuursrecht als het benodigde bestuursrechtelijk kader? Wordt bij de decentralisaties en de digitalisering van overheidstaken voldoende rekening gehouden met het borgen van de waarden van de rechtsstaat? Zijn ambtenaren en bestuurders wat vaardigheden betreft ook voldoende geëquipeerd? Deze vragen stonden centraal tijdens de conferentie. In onderstaande samenvatting zijn linkjes opgenomen naar de verschillende speeches en presentaties. Daarnaast vindt u hierbij ook een foto impressie van de conferentie.

Michiel Scheltema benadrukte tijdens zijn toespraak de noodzaak voor meer rechtstatelijk en responsief bestuur. Bij de ontwikkeling van nieuw beleid en nieuwe wetgeving is daar te weinig aandacht voor. De snelle veranderingen de toenemende complexiteit van onze samenleving vergen een andere aanpak. De inzet vanuit het BZK programma Prettig Contact met de Overheid in samenwerking met de verschillende overheidsorganisaties blijkt zeer effectief en moet volgens Scheltema in de toekomst worden geïntensiveerd en verder ontwikkeld.

Eric Daalder belichtte de veranderingen in de relatie van het bestuur met de rechterlijke macht. Hoewel rechters niet op de stoel van bestuurders mogen zitten, zien we in de praktijk in toenemende mate een stoelendans. Het streven naar definitieve geschillenbeslechting heeft tot gevolg dat de rechter meer naar de inhoud en de weging van belangen kijkt en zich in toenemende mate uitspreekt over de richting en kwaliteit van overheidsbesluiten.

Reinier van Zutphen keek tijdens zijn lezing terug op zijn eerste honderd dagen als Nationale ombudsman. Van Zutphen identificeerde een aantal structurele problemen en concludeerde dat een andere visie op de burger nodig is. De huidige visie bestaat uit een focus op fraudebestrijding en werkt frustrerend op de relatie overheid-burger. De overheid bouwt te ingewikkelde stelsels van regels vanuit diezelfde focus: het bestrijden van fraude. Er is meer aandacht nodig voor het contact en de relatie met burgers. De overheid leert volgens de Nationale ombudsman ook niet van fouten en moet veel meer actief luisteren naar burgers. Ook is meer aandacht nodig voor de opvolging van klachten (wat gebeurt er mee en wat wordt er van geleerd?).

In de middag vonden 12 masterclasses plaats. Tijdens de masterclasses werd oa ingegaan op het omgaan met massale bezwaren, het professioneel behandelen van Wob-verzoeken, de inzet van publieke beleidsbemiddeling, de communicatie rondom de plaatsing van windmolens in Drente, het omgaan met agressie, de inzet op procedurele rechtvaardigheid en het leren van klachten.